Elektriciteitsstation Kogerveld

Het elektriciteitsnetwerk staat onder grote druk. Door de almaar groeiende vraag naar elektriciteit loopt het netwerk tegen de grenzen van haar capaciteit aan. Niet alleen de toename van het aantal woningen, maar ook de energietransitie (van het gas af) en het gebruik van elektrische auto’s zorgen voor een grotere vraag. Uitbreiding van het netwerk is dan ook noodzakelijk om aan de huidige en toekomstige vraag te kunnen blijven voldoen.

Veelgestelde vragen

Waarom komt er een elektriciteitsstation in Kogerveld?

Op de locatie van het huidige elektriciteitsstation in de Boerenjonkerbuurt is uitbreiding van het bestaande station niet te realiseren. De uitbreiding is ruimtelijk niet goed in te passen. Daarnaast is het veel duurder om een bestaand station om te bouwen, dan het nieuw bouwen van een elektriciteitsstation. Dit komt doordat het station in gebruik moet blijven tijdens de werkzaamheden. Het station verzorgt de energievoorziening voor een groot deel van Zaanstad, bij uitschakeling van het station komt dit deel van de stad zonder elektriciteit. Met nieuwbouw kan het oude station blijven draaien tijdens de realisatie van de nieuwe locatie. Daarnaast is met nieuwbouw in plaats van verbouw de energielevering beter te waarborgen voor de afnemers.

Wat is de verwachte geluidsproductie van de transformatoren bij de woningen? Wat zijn de geluidsrichtlijnen en -normen hiervoor?

Onderzoeksbureau Peutz heeft een akoestisch onderzoek verricht. In dit onderzoek keek het bureau naar de optredende geluidniveaus op de gevel van de woningen, en of deze aan de normen voldoen. De gemeente gaat het rapport van dit onderzoek beoordelen. Het definitief goedgekeurde rapport maakt deel uit van de vergunningsaanvraag. Bij de ter inzage legging van de omgevingsvergunning ‘afwijken bestemmingsplan’ wordt het definitieve rapport ook openbaar.

In het rapport staat wat de verwachte geluidsproductie van de transformatoren is op de nabijgelegen woningen.

De gemeente / het onderzoeksbureau toetst het geluid aan de normen van het Activiteitenbesluit (Wet Milieubeheer) en de VNG-richtlijn Bedrijven en milieuzonering. Ook beoordeelt de gemeente of de rapportage aan de daaraan te stellen technische eisen voldoet (berekenmethodes e.d.).

Hoe houden we het elektriciteitsstation veilig?

Spanning op een elektriciteitsstation is gevaarlijk. Daarom komt er een hek om het terrein. U kunt niet zonder toestemming en veiligheidsmaatregelen op het terrein komen. Op het terrein is verlichting aanwezig. Boven elke deur zit veiligheidsverlichting en er is wat verlichting (1 of 2 lantaarnpalen) op het terrein. Dit is niet meer dan gewone straatverlichting. Tijdens de bouwperiode is er camerabewaking via BouWatch.

In een elektriciteitsstation staan transformatoren die energie van hoge spanning omzetten naar lage spanning. Zo wordt de energie bruikbaar voor woningen en bedrijven. Door veiligheidsmechanismen gaat de transformator meteen uit als er een storing is. Als de storing voorbij is, kan de transformator weer werken.

Een transformator bestaat uit 2 spoelen met een stevige stalen behuizing waar minerale olie in zit. De olie zorgt voor elektrische isolatie. Ook voert de olie warmte af die ontstaat bij het omzetten van stroom door de spoelen. Transformatoren zijn robuuste apparaten en gaan lang mee.

Gaat de gemeente gekapte bomen ook ergens anders weer planten?

Voor de bouw van het elektriciteitsstation en de aanleg van de elektriciteitskabels is het nodig om bomen te verwijderen. Om welke bomen het zal gaan weten we nog niet. De plannen hiervoor moeten we nog verder uitwerken. We proberen zo min mogelijk bomen te kappen. In het groenplan komt hoeveel bomen ervoor terug komen en waar.

Wat zou het elektriciteitsstation mogelijk kunnen betekenen voor eventuele uitbreiding van de A8?

Dit valt buiten het project en hebben we niet onderzocht. Een eventuele toekomstige uitbreiding van de A8 zal rekening moeten houden met het elektriciteitsstation en andere al bestaande gebouwen.

Is er een mogelijkheid om een open dag te organiseren voor de buurtbewoners en geïnteresseerden?

Voordat het elektriciteitsstation in werking treedt is het mogelijk voor Liander om een open dag te organiseren. Omwonenden krijgen dan de mogelijkheid om binnen in het gebouw te kijken. Dit kan als het gebouw klaar is en voordat de transformatoren worden aangezet.

In overleg met Liander is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd om te onderzoeken of verplaatsing van het bestaande elektriciteitsstation met de benodigde uitbreiding mogelijk is.

Bij de zoektocht naar een nieuwe locatie voor het elektriciteitsstation heeft Liander de volgende randvoorwaarden/uitgangspunten meegegeven:

  • Nieuwe locatie binnen een straal van 500 meter van de bestaande locatie, waarbij oversteek van de Zaan geen optie is en het kruisen van de A8 en spoorlijn niet gewenst zijn. De A8 en het spoor zijn zeer lastig te kruisen barrières als gevolg van alle kabels die van en naar het station gaan.
  • De maat van het standaard bouwblok/grondoppervlakte voor een elektriciteitsstation is 36×64 meter.
  • Richtafstand voor gevoelige bestemmingen (onder andere woningen) is 30 meter in verband met geluid.
  • Voldoende ruimte voor de 44 uitgaande kabels.
  • Grondeigendom bij voorkeur bij de gemeente Zaanstad, Liander of een andere overheid.
Locatiestudie, plattegrond met straal van 500 meter getekend en de vijf locaties.

Op basis van de randvoorwaarden is een vijftal mogelijke locaties nader onderzocht. Hieronder staat een korte analyse per locatie. Op basis van de analyse van de verschillende locaties hebben we geconcludeerd dat alleen de locatie aan de Dovenetelweg 116 geschikt is.

L0: huidige locatie

De huidige locatie is binnen een bedrijventerrein geschikt, echter als gevolg van de gebiedstransformatie niet meer. De huidige locatie biedt onvoldoende ruimte om het elektriciteitsstation goed in het kunnen passen. Alle ontwikkelingen die gewenst zijn in verband met de transformatie van het gebied liggen binnen de invloedssfeer van het elektriciteitsstation en kunnen ruimtelijk niet goed ontwikkeld worden. Aanpassing van het elektriciteitsstation op de huidige locatie is duurder en tijdens de realisatie kwetsbaarder, waardoor de energielevering verstoord kan worden. Nieuwbouw op de huidige locatie is daarmee ook technisch ongewenst.

L1: Dovenetelweg 116

Het pand waar kinderdagverblijf Fleurig was gevestigd wordt momenteel gesloopt. Daarmee komt deze locatie vrij. De grond is eigendom van de gemeente Zaanstad. De locatie ligt direct tegen de A8. Met Rijkswaterstaat heeft al overleg plaatsgevonden. Een elektriciteitsstation langs de snelweg is geen belemmering. In het geval dat bij de uitwerking blijkt dat we een deel grond van Rijkswaterstaat nodig hebben, is Rijkswaterstaat bereid aan verkoop/gebruik mee te werken. Het elektriciteitsstation kan zo worden gepositioneerd dat wordt voldaan aan de minimale afstand van 30 meter in verband met geluidscirkel, tot aan de bestaande woningen. Naar het westen is de afstand circa 32 meter, naar de zuidelijk gelegen woningen circa 35 meter. De bronnen die geluid produceren zijn gericht naar de A8 waardoor het geluid van de woningen is afgekeerd. De locatie biedt voldoende mogelijkheid om alle kabels van en naar het elektriciteitsstation aan te brengen.

Locatie Dovenetelweg 116

De oppervlakte van het elektriciteitsstation is kleiner dan de ruimte die het kinderdagverblijf momenteel in beslag neemt. Het elektriciteitsstation zal wel hoger worden. De vrijkomende ruimte wordt aan het openbaar gebied toegevoegd. Hierbij is helaas niet te voorkomen dat een aantal bomen moet worden gekapt, dit zal tot een minimum worden beperkt. Op dit moment is nog niet duidelijk hoe het kabeltracé precies zal lopen en welke bomen dit betreft. Rondom het gebouw zal groen worden aangebracht, zodat het gebouw aan het zicht kan worden onttrokken. Daarnaast  kan er samen met omwonenden bepaald worden hoe de ruimte om het gebouw ingericht wordt, bijvoorbeeld met speeltoestellen.

L2a en L2b: Veldbloemenweg / Augustusbloemweg

Aan de zuidrand van de Kogerveldbuurt liggen twee locaties: de gymzaal (L2a) en leegstaande school (L2b), waar mogelijk ruimte is voor inpassing. Deze locaties liggen echter gedeeltelijk onder de hoogspanningsleidingen. Een locatie (gedeeltelijk) gelegen onder de hoogspanningsmasten is niet mogelijk. Voor onderhoud en storingen moeten de transformatoren uit het gebouw worden gehaald, dit gebeurd met hijskranen. De hijskranen mogen niet onder de hoogspanningsmasten worden gebruikt. Technisch vallen deze locaties daarom af.

L3: Slachthuisstraat

Op deze locatie is de buitendienst van de gemeente momenteel gevestigd tegen de A8. Het elektriciteitsstation is niet goed in te passen. De ruimte tussen de A8 en de bestaande woningen is te klein om het goed in te passen. Alleen als het gebouw direct tegen de A8 wordt geplaatst, zou dit mogelijk zijn, maar dan is het niet meer bereikbaar voor onderhoud en storingen. Deze locatie valt daardoor af.

L4: Sint Jozefkerk

Na eventuele verwerving en een dan voor nieuwbouw van het elektriciteitsstation benodigde sloop van de kerk komt deze locatie beschikbaar, echter is ook deze gedeeltelijk gelegen onder de hoogspanningsleidingen. Zoals aangegeven is het technisch niet mogelijk om (gedeeltelijk) onder de hoogspanningsmasten een elektriciteitsstation te plaatsen. De functie van het elektriciteitsstation is daarnaast niet passend binnen de ontwikkeling van het nieuwe stationsgebied. Ook is de Sint Jozefkerk cultuurhistorisch waardevol en momenteel nog in gebruik, daarom is het ongewenst deze te verwerven daarna te slopen.

L5: Oostzijderpark fase 2

Oostzijderpark ligt ruimtelijk binnen 500 meter vanaf het huidige elektriciteitsstation en het betreft gemeente grond. Nadeel van de locatie is dat om deze te bereiken met alle kabels het spoor gekruist moet worden. Dit brengt zeer hoge kosten met zich mee. Daarnaast is deze locatie als gevolg van de grote hoeveelheid ondergrondse infrastructuur (reeds aanwezige kabels en leidingen) zeer moeilijk tot niet te bereiken. Bouw van het elektriciteitsstation binnen Oostzijderpark zal ten kosten gaan van een grote hoeveelheid nieuw te bouwen woningen. Dit is niet alleen financieel zeer ongewenst, maar ook in het licht van de grote woningbouwopgave waarvoor de gemeente staat. Bij realisatie van het elektriciteitsstation op een naastgelegen locatie gaat dit ten koste van de te realiseren recreatiehaven. Deze locatie valt daarmee af.

Dovenetelweg 116 enige geschikte locatie

Uit dit locatieonderzoek is met Liander geconcludeerd dat de locatie aan de Dovenetelweg 116 de enige locatie is waar een nieuw elektriciteitsstation met de benodigde afstanden tot de bestaande bebouwing gerealiseerd kan worden. Het gebouw van het kinderdagverblijf is al gesloopt en de grond is beschikbaar.

Het huidige elektriciteitsstation wordt vervangen door een zwaarder exemplaar aan de Dovenetelweg. Het elektriciteitsstation zal worden voorzien van drie dichte transformatorcellen, twee gestapelde middenspanningsruimten en een serviceruimte. De derde transformator zal altijd in reserve staan. Na realisatie van het nieuwe elektriciteitsstation, zal het bestaande elektriciteitsstation worden gesloopt.

Kijk ook op de website van Liander voor meer informatie over dit project.

Het realiseren van een elektriciteitsstation duurt gemiddeld twee jaar. Een jaar voor de bouw zelf en een jaar voor het plaatsen en installeren van de van installaties.

Liander heeft een vergunning aangevraagd om de verandering van bestemming (voorheen zat hier kinderdagverblijf Fleurig) aan de Dovennetelweg 116 mogelijk te maken. De gemeente is deze nu aan het beoordelen. Dit duurde langer, omdat er aanvullende onderzoeken nodig waren. Als de gemeente de vergunning goedkeurt, dan informeren we de buurt en organiseert Liander een bijeenkomst voor de omwonenden om u bij te praten. U heeft na de publicatie van de vergunning ook nog zes weken de tijd om hierop te reageren voordat de gemeente de vergunning definitief verleend. 

Tijdens de bouw van het elektriciteitsstation kunt u overlast ervaren. Bijvoorbeeld van de werkzaamheden en het vrachtverkeer voor de aanvoer van materialen. Waar de ondergrondse kabels van het station precies komen te liggen, is nu nog niet duidelijk. Voor de aanleg van de kabels is transport van de kabels nodig en vinden graafwerkzaamheden plaats. U kunt hiervan hinder ervaren. Samen met de aannemer nemen we maatregelen om overlast voor de omgeving te beperken. Voordat de werkzaamheden starten, informeren wij u over de hinder die u mogelijk kunt ervaren.

Het uiterlijk van het gebouw, de afmetingen en de gebruikte materialen (beton aan de zijde van de snelweg en baksteen aan de zijde van de woningen) staan vast. De inrichting van de buitenruimte (buiten de hekken van het elektriciteitsstation) en eventuele gevelbekleding staan nog niet vast. Hier kunt u als buurtbewoner over meedenken. Wel zijn er al voorwaarden en richtlijnen waar deze ideeën aan moeten voldoen.

De gemeente organiseert nog een bijeenkomst om de ideeën van de buurtbewoners op te halen. U kunt zich hiervoor alvast aanmelden door een e-mail te sturen naar kogerveldwijk@zaanstad.nl. In de mail ontvangen wij graag uw contactgegevens (naam, adres, telefoon en e-mail). Dan kunnen wij u uitnodigen als we een datum voor de bijeenkomst hebben. Vermeld daarnaast in het onderwerp van uw e-mail dat het gaat om meedenken inrichting buitenruimte elektriciteitsstation.

Staat uw vraag hier niet tussen? Stuur dan een e-mail naar kogerveldwijk@zaanstad.nl