Grondwater

Grondwater is water dat via de sloten, meren en rivieren in de bodem is gezakt. Ook regenwater zakt via de bestrating in de bodem. Het oppervlakte-water zakt de bodem in tot het niet verder kan.

Grondwater heeft veel invloed op de omgeving, de huizen, de straten en de manier waarop regenwater in de grond verdwijnt. De hoogte van het grondwater is niet in heel de gemeente gelijk, het kan zelfs binnen dorpen en steden verschillen. Meestal merken we niets van grondwater. Pas als er problemen zijn, valt het op. Soms betekent dit dat er een teveel aan water is, maar ook een tekort aan grondwater kan voor problemen zorgen. De eigenaar van de grond is verantwoordelijk voor het grondwater op eigen terrein. Dit geldt voor huiseigenaren en natuurlijk ook voor de gemeente en verhuurders.

• Hoeveel regen er valt
• Hoeveel water verdampt
• Uit welke grondsoort de bodem bestaat
• De afstand tot het oppervlaktewater en het peil daarvan
• De waterdruk uit diepere bodemlagen
• Constructies onder de grond, zoals tunnels en garages
• Grondwaterwinningen in de omgeving kunnen lokaal leiden tot sterke daling van het grondwaterpeil
• Kwel/wegzijging. Als het grondwaterpeil aan de oppervlakte komt, ontstaat kwel
• Zettingen/bodemdaling. Hierdoor komt grondwater steeds dichter tot het oppervlakte.

Meestal merken we niets van grondwater. Pas als er problemen zijn, valt het op. Dan is bijvoorbeeld de kruipruimte vochtig, de tuin drassig of is er vochtoverlast in de woning zoals een hoge luchtvochtigheid of schimmelvorming. Bij te lage grondwaterstanden kunnen ook problemen ontstaan met funderingen en kan zelfs grond verzakken.

Het waterschap Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier beheert en beheerst de hoogte van het waterpeil. En de gemeente Zaanstad houdt de grondwaterstand in de gaten door metingen uit te voeren. Een huiseigenaar is verantwoordelijk voor de toestand van het huis, maar ook voor de grondwatersituatie op het eigen terrein. Dit geldt ook voor de gemeente. De gemeente is verantwoordelijk voor grondwater in het openbare gebied (zoals wegen en parken). Bij grondwateroverlast in een woning moet de eigenaar (of de verhuurder) het probleem oplossen.

Bij houten funderingen is het belangrijk dat de fundering onder water staat. Bij een te lage grondwaterstand rot het hout weg, dit noemen we paalrot. In Zaanstad komt dit weinig voor. In Zaanstad hebben funderingen meer last van palenpest. Dat is wanneer bacteriën het hout aantasten. Die bacteriën vreten het hout aan, boven en onder het grondwater. Houten funderingen die zijn aangetast door palenpest of paalrot moeten uiteindelijk vervangen worden.