Bomen

Bomen zijn heel belangrijk voor Zaanstad en haar inwoners. In Zaanstad wonen nu ongeveer 156.000 inwoners. De gemeente gaat de komende jaren behoorlijk groeien. Tot 2040 komen er in onze gemeente ongeveer 20.000 nieuwe woningen bij. Die moeten allemaal binnenstedelijk gebouwd worden. Dit betekent meer woningen, voorzieningen en wegen op hetzelfde aantal vierkante kilometers. We willen dat bomen ook een belangrijke plek krijgen en behouden.

bijlage – Bomenbeleidsplan 2020-2050

bijlage – samenvatting Bomenbeleidsplan 2020-2050

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn bomen vaak als brandstof gebruikt en verdwenen. In de jaren erna zijn bomen teruggeplant, maar is er slecht voor de bomen gezorgd. Veel bomen zijn nu van slechte kwaliteit, of staan op een plek waar ze niet goed kunnen groeien. Elk jaar moeten we daarom ongeveer 1100 bomen vervangen. Daarbij groeit de gemeente de komende jaren sterk. Zowel boven als onder de grond is steeds minder ruimte voor bomen. Bijvoorbeeld parkeren, verkeer, internet en elektriciteit: daar moet allemaal plek voor zijn. Daarom is een nieuw bomenbeleid nodig. Bomen maken van onze gemeente een prettige en gezonde plek. Voor mensen en dieren. In het bomenbeleidsplan hebben we beschreven, hoe we de komende dertig jaar met onze bomen willen omgaan. We gaan goed zorgen voor de huidige bomen. De nieuwe bomen die we planten krijgen alle ruimte om uit te groeien tot volwassen, sterke bomen.

Wat gaan we doen?

• In elke wijk moeten voldoende grote bomen zijn
  Bomen zijn de longen van onze gemeente. Ze geven letterlijk en figuurlijk lucht. Bomen zetten CO2 om in zuurstof. Bomen geven ook sfeer. Ze zorgen voor plekken waar mensen kunnen ontspannen en het fijn vinden om elkaar te ontmoeten. Hiervoor moet een behoorlijk deel van de openbare ruimte worden bedekt door boomkronen. Het is dan belangrijker om te kijken naar de grootte van de bomen en boomkronen, dan naar de hoeveelheid bomen. We gaan ons dus richten op het behouden en planten van grote(re) bomen. Als we een boom kappen, plaatsen we een nieuwe boom terug. De nieuwe boom moet in volwassen staat een vergelijkbare boomkroon hebben.
• Bomen als parasols
  De zomers worden steeds heter en droger, de herfst en winter steeds natter. Bomen bieden schaduw bij hitte en zorgen voor minder wateroverlast, doordat ze regenwater opvangen. Hoe groter de boom is en hoe meer bladeren hij heeft, hoe meer de boom hieraan kan bijdragen.
  Daarom gaan we zoveel mogelijk grote bomen planten op plaatsen waar ze ook oud kunnen worden. Als er weinig ruimte is kiezen we voor kleinere bomen. We gaan ook zorgen dat mensen op hete dagen zoveel mogelijk in de schaduw naar bijvoorbeeld scholen, sport- en speelplekken en winkelcentra kunnen lopen. Dit noemen we ‘klimaatroutes’.
• Bomen helpen je de weg te vinden
  Bomen zorgen voor een herkenbare indeling van een wijk. Ze laten zien waar parken, plantsoenen en pleinen zijn. Een rij bomen langs een grote weg maakt nog duidelijker dat het een grote weg is. Kortom, bomen kunnen laten zien waar je je in een wijk bevindt en daardoor is het prettiger wonen en werken. In Zaanstad hebben bomen nu nog beperkt deze rol, terwijl er juist steeds meer gebouwd wordt. In 2050 willen we dat 90% van de ‘boomstructuur’ geplant is.
• We doen alles voor gezonde bomen
  De ruimte is beperkt in Zaanstad en de grondwaterstand vaak hoog. Niet elke boomsoort kan hier goed groeien. Hier houden we rekening mee bij het soort bomen dat we aanplanten. We zorgen voor voldoende verschillende boomsoorten. Hiermee geven we ruimte aan verschillende planten
  en diersoorten en vergroten zo de biodiversiteit binnen de gemeente. Bovendien krijgen ziekten en plagen minder kans. We zetten ‘de juiste boom op de juiste plek’. We planten en onderhouden de bomen zodat ze alle gelegenheid krijgen uit te groeien tot sterke, volwassen bomen. Slechte
  bomen vervangen we, zodat geen onveilige situaties ontstaan.
• We betrekken inwoners bij de inrichting van hun buurt
  Als we aan het werk gaan in een buurt, gaan we vooraf in gesprek met de bewoners. Waar mogelijk gaan we ook in gesprek over de bomen in de buurt.

Wilt u een uitgebreid verslag lezen van ons bomenbeleidsplan? Neem dan telefonisch contact met ons op via 14075.

Video’s over ons bomenbeleid

In vier video’s nemen we u mee in een onderdeel van ons bomenbeleid. Bekijk de video’s hieronder.

Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar de stokzaag is belangrijk gereedschap van onze boombeheerder. Door een boom te snoeien kan hij beter uitgroeien tot een sterke boom, of helpen we de boom van rotte plekken of dode takken af. Zo geven we de Zaanse bomen zo goed mogelijk zorg. Onze boombeheerder Chris Winter vertelt er meer over in deze video. 

Het klimaat verandert. De temperatuur stijgt en we krijgen vaker te maken met extreem weer. Bomen helpen Zaanstad om ‘het hoofd koel te houden’. Ze bieden schaduw en slurpen regenwater op. Ingrid Storm is beleidsadviseur Groen en vertelt er meer over in deze video.   

Het is vol in Zaanstad. Boven én onder de grond. Het planten van een nieuwe boom is dus passen en meten. Waar dat kan planten we zoveel mogelijk grote bomen. Als de boom eenmaal staat, is het werk nog niet klaar. Door goed voor de boom te zorgen kan hij uitgroeien tot een sterke, volwassen boom. Hans Kruiderink (teamleider Groen & Water, afdeling Stadsbeheer) vertelt er meer over in deze video. 

Napoleon begon met het planten van bomen langs wegen. Inmiddels zijn bomen langs wegen een vertrouwd beeld in Nederland. Ook in Zaanstad hebben we verschillende lanen met bomen. Het staat niet alleen mooi, ze hebben ook een functie: ze maken de belangrijke wegen van een stad duidelijk herkenbaar. In deze video vertelt onze boombeheerder Chris Winter over boomstructuren. 

Bomen helpen om van onze gemeente een prettige en gezonde plek te maken. Het zijn de longen van Zaanstad. Toch is het soms nodig om bomen te kappen. Voor de kap is vaak een vergunning nodig. Op deze pagina leest u meer over dit proces en staat een overzicht van locaties en projecten waar een kapvergunning voor is verleend. Wil je dat een boom van de gemeente gekapt of gesnoeid wordt? Dan moet u contact opnemen met de gemeente via Melding maken en uitleggen waarom het volgens u nodig is dat een boom wordt gekapt.

Waarom is het kappen van bomen nodig?

• Als bomen ziek of gevaarlijk zijn. Onder gevaarlijk verstaan we: als er dreiging is op schade of letsel.
• Bij bouw- en vernieuwingsactiviteiten. Onze gemeente groeit waardoor meer woningen en voorzieningen nodig zijn.
• Als een boom onevenredig veel schade veroorzaakt. Bijvoorbeeld boomwortels die de fundering van gebouwen aantasten. Dit proberen we altijd op andere wijze op te lossen. Het kappen van de boom doen we alleen als er echt geen andere mogelijkheden zijn.
• Bij overmatige overlast. Bijvoorbeeld wanneer een boom het daglicht in een woning ontneemt.

In eerste instantie zoeken we naar manieren om de boom te behouden. Soms biedt snoeien een uitkomst of kunnen we bomen verplaatsen. In bouwplannen proberen we zoveel mogelijk bomen te sparen voor kap. Als er geen andere mogelijkheid is dan het kappen van de boom, is een kapaanvraag de volgende stap. De regels over het kappen van een boom in de openbare ruimte zijn vastgelegd in het Bomenbeleidsplan. Bij de aanvraag van een kapvergunning, moet ook een herplantplan gemaakt worden. Daarin wordt opgenomen op welke manier de te kappen bomen worden gecompenseerd. Meestal is dat door het planten van nieuwe bomen.

Voor het verplaatsen van een boom is ook een kapvergunning nodig.

De stappen in het proces

Aanvraag
Kapaanvragen worden ingediend bij de afdeling Vergunningen. Zij controleren de aanvraag op compleetheid. Als een aanvraag niet aan de gestelde eisen voldoet, wordt er gevraagd om deze aan te vullen. De afdeling Vergunningen heeft 8 weken de tijd om een aanvraag af te handelen. Er is een mogelijkheid om eenmalig te verlengen met 6 weken. Als een aanvraag aangevuld moet worden heeft de aanvrager 6 weken de tijd om dat te doen. Kapaanvragen publiceren we in de officiële bekendmakingen.

Toetsing
Als een aanvraag compleet is, vraagt de afdeling Vergunningen een advies op bij de kapadviseur van de gemeente. Deze gaat na of het belang van de kap zwaarder weegt dan de waarde van de boom. Over het algemeen volgt het advies binnen 2 weken. Er moet altijd een gegronde reden zijn om een vergunning te verlenen. 

Besluit
Als een negatief kapadvies volgt, wordt de aanvraag geweigerd door de afdeling Vergunningen. De aanvrager heeft vervolgens de mogelijkheid bezwaar tegen de beslissing te maken. Bij een positief kapadvies wordt een vergunning gemaakt. Inwoners en andere partijen hebben dan 6 weken de tijd om bezwaar te maken. Er mag pas worden gekapt als de bezwaartermijn is afgelopen. Bezwaren komen binnen bij de afdeling Juridische Zaken. Zij beoordelen of het bezwaar gegrond is. Het besluit, zowel bij weigeren als verlenen van de vergunning, wordt gepubliceerd in de officiële bekendmakingen.

Noodkap

In sommige gevallen is de aanvraag van een kapvergunning niet nodig. Bijvoorbeeld na een storm. Hiervoor is er een speciaal stormprotocol. Dode bomen en bomen met een besmettelijke ziekte mogen zonder vergunning gekapt worden. Verder worden er soms bomen gekapt om de aanwezige beplanting in stand te houden. Als de beplanting te dicht wordt kunnen de bomen niet meer goed groeien. Door te kappen krijgen de bomen en struiken die blijven staan voldoende groeiruimte.

Bomenkap op particulier terrein

Voor het kappen van een boom op besloten eigen grond is nu geen kapvergunning nodig, maar er zijn 3 uitzonderingen. Een vergunning is wel nodig als:

• De boom op de  lijst van waardevolle particuliere bomen staat. 
• Een particulier perceel is opgenomen in de Gebiedenkaart.
• De boom op openbaar terrein staat volgens de Wet Openbare Manifestaties. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een schoolplein of volkstuin.

Voldoet een potentiële aanvraag niet aan bovenstaande criteria, dan is aanvraag in principe niet nodig. De aanvragen die toch bij ons binnenkomen, publiceren we via de officiële bekendmakingen.

Herplantplicht voor een gekapte boom

Bij het verlenen van een vergunning voor kap dienen er (minstens) evenveel bomen nieuw worden geplant als dat er worden gekapt. De herplant vindt in principe plaats in de directe omgeving van de gekapte boom, dit staat in de vergunning aangegeven. Als dit niet kan, dan vindt de herplant op een andere locatie plaats.

De gemeente Zaanstad houdt een overzicht bij van de verleende vergunningen voor kap met de herplantplicht. Voor de herplant geldt standaard een termijn van twee jaar. Dit houdt in dat als de vergunning is afgegeven, er uiterlijk binnen twee jaar na de afgegeven vergunning een nieuwe boom geplant moet worden.

Bomen snoeien

Bomen snoeien we het liefst zo min mogelijk. In een natuurlijke omgeving heeft een boom geen snoeibeurt nodig om oud te worden. Bovendien levert snoeien wonden op waardoor schimmels en bacteriën de boom kunnen aantasten. 

Uiteraard staan de meeste stadsbomen niet in een natuurlijke omgeving, waardoor het toch nodig is om de bomen met snoeien te begeleiden en te voorkomen dat er takken uit de boom breken en schade veroorzaken.

Voordat we een boom snoeien bekijken we deze goed om te weten wat er gesnoeid moet worden. Er zijn ook bomen die we tijdens een snoeironde niet hoeven te snoeien. Die slaan we dan ook over.

Wat snoeien we?

Bomen snoeien we als dat nodig is voor de veiligheid of om overlast te voorkomen. Zo zorgen we ervoor dat het verkeer voldoende ruimte heeft om onder bomen door te gaan. Ook houden we voldoende afstand tussen bomen en woningen om te voorkomen dat bijvoorbeeld takken de dakpannen van het dak beschadigen.

Zoals gezegd zou je bomen liefst niet of zo min mogelijk willen snoeien. Ook om de boom niet teveel te beschadigen en zo ziek te worden. Daarom snoeien we een boom niet meer dan 20% en snoeien we geen dikke takken waardoor grote wonden ontstaan.

We hebben in de gemeente ook nog een flink aantal geknotte bomen (vooral knotwilgen) en gekandelaberde bomen (vooral platanen) staan. Bomen die zijn geknot of gekandelaberd snoeien we om de 4 jaar weer helemaal kaal. Die snoeiwijze leidt tot de bijzondere vorm van de boom. Daarnaast kunnen sommige grote bomen op deze manier toch op een vrij krappe ruimte blijven staan.

Wanneer snoeien we?

We komen elke 4 jaar bij al onze bomen langs om deze te inspecteren en te snoeien. Jonge bomen hebben de eerste jaren meer begeleiding nodig. Daarbij snoeien we vaak wat meer takken weg om een goede boomkroon te krijgen. Jonge bomen snoeien we daarom om het jaar, tot ze groot genoeg zijn.

Niet alle bomen groeien op dezelfde manier en met dezelfde snelheid. We krijgen daarom regelmatig verzoeken voor het snoeien van bomen omdat daar eerder dan over 4 jaar 1 of meerdere takken van gesnoeid moeten worden. Als dat nodig blijkt, dan doen we dat natuurlijk. We proberen echter wel zoveel mogelijk aan ons snoeischema te houden.

Wat snoeien we niet?

We krijgen ook snoeiverzoeken  waar we niet op in kunnen gaan. 

Zo snoeien we niet om de volgende redenen:

• Schaduwoverlast in huis of tuin;
• Schaduw op zonnepanelen;
• Vogelpoep vanuit een boom;
• We snoeien bomen niet aan de bovenkant zodat deze lager worden;
• We snoeien bomen niet om uw uitzicht te verbeteren.

Boomveiligheidscontrole

De bomen in de openbare ruimte zijn van de gemeente. We willen goed zorgen voor deze ‘longen van Zaanstad’. Zaanstad is verdeeld in 3 gebieden: Noord, Midden en Zuid. Ieder jaar controleren we één gebied. 

Welke methode gebruiken we?

De controle noemen wij de boomveiligheidscontrole. Deze laten wij uitvoeren door deskundige boomcontroleurs. De controle bestaat uit een visuele inspectie. De methode heet visual tree assessment. De controleur loopt rond de boom en gebruikt tijdens de controle een prikstok en een hamer. De controleur noteert eventuele gebreken en de mogelijke risico’s hiervan. Tijdens deze inspectie kan de boominspecteur het volgende constateren:

• De boom is in orde.
• De boom heeft een gebrek. Dan snoeien we de boom of moeten die kappen.
• De boom heeft een gebrek, maar dat is niet zo erg dat de boom binnen 1 jaar een risico vormt. Om dit goed in de gaten te houden, gaan we de boom elk jaar controleren. 
• De controleur twijfelt. Voor deze bomen geldt dat meer onderzoek nodig is. Bijvoorbeeld als de boom holtes heeft. Deze kunnen, maar hoeven niet gevaarlijk te zijn. Zo’n onderzoek gebeurt dan zo snel mogelijk met specialistische apparatuur.

Waar let de boomcontroleur op?

Bij een boomcontrole kijken we naar gebreken zoals scheuren, holtes, gebroken takken en afgestorven bast. Daarnaast kan een boom zijn aangetast door insecten zoals boktorren of de wilgenhoutrups of zwammen, Ook kan de boom ziek zijn. Vaak is het voldoende om takken te snoeien. Soms moeten we besluiten, om de boom te kappen. Dat doen we om gevaarlijke situaties te voorkomen. Als we een zieke boom moeten kappen, planten we altijd een nieuwe boom terug. Dit doen we zoveel mogelijk op dezelfde plek

Wat gebeurt er na de controle?

Met de gegevens uit de boomveiligheidscontrole snoeit het snoeibedrijf met gecertificeerde vakmensen (European Tree Worker) onze bomen. We kijken daarbij naar veiligheid.  Zo houden we rekening met voldoende doorrijhoogte op openbare wegen en zijn we alert op takken die tegen woningen aan komen.

Een plek om te groeien

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn bomen vaak als brandstof gebruikt en verdwenen. In de jaren erna zijn bomen teruggeplant, maar is er slecht voor de bomen gezorgd. Veel bomen zijn nu van slechte kwaliteit, of staan op een plek waar ze niet goed kunnen groeien. Als we nu bomen planten,  planten we verschillende soorten, zodat ziekten en plagen minder kans krijgen. We zorgen ervoor dat ze op een plek staan waar ze alle ruimte hebben om uit te groeien tot grote bomen. We helpen ze hierbij door de grondsoort en het gesteente in de bodem geschikt te maken voor het type boom dat we planten.

Boom effect analyse

Bij een herinrichting van een wijk worden vaak ook de bomen extra gecontroleerd. Het gaat dan om een boom effect analyse. Hiermee kijken we wat het effect is van de werkzaamheden op de aanwezige bomen. Als blijkt dat een boom een slechte conditie heeft en een levensverwachting van minder dan 5 jaar, is het makkelijker om deze boom gelijk te vervangen.

Deze kaart bevat aangewezen gebieden zoals bedoeld in Artikel 5.80 lid 1b van de Verordening Fysieke Leefomgeving. Voor bomen staande in de aangewezen gebieden, is voor het kappen van de bomen een omgevingsvergunning nodig.

Uitgezonderd hierbij zijn:

• Bomen staande in een tuin behorende bij een particuliere woning.
  Deze bomen worden vrijgesteld van de vergunningsplicht (tenzij ze zijn
  opgenomen op de ‘Bomenlijst’)
• Bomen staande binnen de zone van 11 meter vanaf het hart van het
  buitenste spoor. Deze zone is vrijgesteld van de vergunningsplicht.
• Bomen die staan in Natura 2000 gebieden en waarvoor in een vastgesteld
  beheerplan is opgenomen dat de bomen gekapt moeten worden voor de
  duurzame instandhouding van het natuurgebied.

Gebiedenkaart kapvergunning

Soms is een boom zo ziek dat we deze moeten kappen. Omdat de kap snel moet gebeuren maken wij gebruik van de noodkapprocedure. Een kapvergunning is dan niet nodig. We doen ons best, maar doordat we snel moeten handelen is het niet altijd mogelijk om iedereen tijdig te informeren. 

Boomziekten

Iepziekte

De iepenspintkever draagt een schimmel bij zich. Deze wordt overgebracht als de kever de boom aanvreet. De schimmel tast vervolgens de boom aan. De boom raakt in stress en laat zijn afweersysteem een soort hars aanmaken. Met deze hars isoleert de boom de schimmel, maar ook zijn houtvaten. Dit zijn de aderen van de boom. De hars verstopt de vaten. Delen van de boom raken afgesloten van voedsel en sterven af, totdat er geen takken meer over zijn en de iep dood gaat. Dit gebeurt binnen enkele weken.

Zodra de boom dood is vliegen de kevers naar een andere boom. De drie verschillende soorten iepenspintkevers weten de bomen op honderden meters afstand te vinden. Zieke iepen kunnen elkaar ook besmetten via wortelcontact. De iepziekte gedijt het beste bij warm weer en verschijnt ieder jaar vanaf mei tot en met oktober.

Wat doen we eraan?

Om de ziekte voor te zijn willen we snel geïnfecteerde bomen vinden. Zieke bomen zijn niet te genezen. We kappen de zieke boom, zodat de kevers zich niet kunnen vermeerderen. De takken versnipperen we. De snippers geven de ziekte niet door. Het hout van de stam wordt afgevoerd en op een speciale manier verwerkt zodat er geen kevers vrij kunnen komen.

Zie je een iep met dode takjes en of blaadjes die als vaantjes in bomen hangen? Help mee de iepziekte te bestrijden, en maak een melding.

Een zieke boom in uw tuin?

Als je zelf een zieke iep in de tuin aantreft kunt u deze het beste door een boomverzorgingsbedrijf laten kappen. De iepenspintkever overwintert tussen de schors op de stam. Het is daarom alleen toegestaan om geschild iepenhout, dus ontdaan van de bast, te bewaren voor kachelhout.

Essentaksterfte

Dit is een schimmel aantasting waardoor de boomtakken van essen afsterven of soms zelfs de gehele boom.

Essentaksterfte is te herkennen door zichtbare symptomen bij de bladeren, twijgen, takken en stammen van essen. De bladeren vertonen een bruinverkleuring van de bladsteel, gevolgd door afsterving en bruinverkleuring van (delen van) het blad. Op dunne twijgen ontstaan in het begin donkere verkleuringen in de bast. De schimmel tast zowel blad als bast, maar geen hout aan. 

Wanneer de bast afsterft wordt de sapstroom geblokkeerd. Twijgen of takken verdrogen hierdoor volledig. De aantasting van het blad en de bast hoeven niet gelijktijdig op te treden. Zo kan het ene jaar het blad worden aangetast en het jaar daarna de bast. 

Bij oudere aantastingen is de bast ingezonken en lichter gekleurd. Op dikkere takken en stammen ontstaan bastverkleuringen vaak rond de aanzet van een zijtak. Deze verkleuringen zijn vaak langgerekt en kunnen uiteindelijk de tak of stam helemaal omvatten, waarna het bovenliggen de deel van de boom afsterft. Jonge bomen lijken vatbaarder voor een aantasting. Maar ook in oudere bomen kan takafsterving worden aangetroffen. Bij ernstige aantasting kan dit leiden tot het geheel afsterven van de boom.

Kastanje bloedingsziekte

Kastanje bloedingsziekte is een ziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie die de bast van de kastanje boom infecteert. Hierdoor ontstaat er baststerfte als dit grootschalig is dat sterft de gehele boom af. De kastanjebloedingsziekte wordt in Nederland sinds 2002 waargenomen.

De kastanjebloedingsziekte laat een opeenvolging van symptomen zien. Op de stam verschijnen roestbruine vlekken, deze verspreiden zich snel over de hele stam. Uit de vlekken komt een vloeistof: de boom bloedt als het ware. Het vocht is eerst helder maar verkleurt snel naar donkerbruin en wordt stroperig. Daarna gaat de bast onder de vlekken rotten en sterft deze uiteindelijk af. Bij oudere bomen kan in enkele gevallen herstel plaatsvinden, bij zaailingen of jonge kwekerijbomen is de aantasting vaak fataal.

Ongeveer 60% van de kastanjebomen in Zaanstad zijn aangetast en inmiddels zijn diverse bomen gekapt. Sommige bomen vertonen al jaren lichte aantasting van kastanjeziekte zonder dat de ziekte zich zichtbaar doorzet. Andere bomen gaan binnen een jaar dood. Landelijk wordt geadviseerd de bomen met rust te laten en te verwijderen, als ze zijn afgestorven.

Watermerkziekte

Watermerkziekte  is een bacterieziekte waardoor wilgen afsterven. Bij de zieke bomen verstoppen de bacteriën de houtvaten van de wilg. Bij het door zagen van recent aangetast hout ontstaat er een waterig laagje. Zo komt deze ziekte aan zijn naam watermerkziekte.

In eerste instantie maakt de boom binnen in de kroon veel takjes aan, uiteindelijk zal de boom na enkele jaren dood gaan. 

Een aangetaste boom kan, wanneer dit tijdig gebeurt, geknot worden om te behouden. De boom zal aangetast blijven maar dit uit zich niet in de jonge scheuten. De wilg dient vervolgens 1 maal in de drie jaar geknot te worden. 

Massaria aantasting

Massaria aantasting bij plataan wordt veroorzaakt door een schimmel die het bastweefsel van vooral takken aantast. Dit begint boven op de takken waar het bastweefsel afsterft met kans op takbreuk.

De aantasting is besmettelijk, maar voor zover nu bekend is, hoeft dit nog geen fatale gevolgen voor de boom te hebben. Er is echter nog weinig informatie bekend, wat de gevolgen van deze ziekte voor de boom op de langere termijn zijn.

Boomplagen

Als bomen zichtbaar in hun groei worden gehinderd, of erger nog doodgaan vanwege insecten is er sprake van een plaag. Een voorbeeld hiervan zijn de spinselmotrupsen die hele bomen in het voorjaar kaalvreten.

Veelvoorkomend zijn luizen op linden, esdoorns en meidoorns. Hoeveel invloed de insecten op de gezondheid van bomen hebben is heel wisselend. Dit hangt af van de weerbaarheid van de bomen. Die kunnen namelijk stoffen ontwikkelen waardoor de luizenvraat minder wordt.  

We hebben in Zaanstad vraatschade door onder andere: perenprachtkever, eikenprocessierups, wilgenhoutrups, elzenhaantje, populierenboktor (kleine en grote) en spuugbeestje. Echter is dit niet voldoende om te kunnen spreken van een plaag. 

Boomgebreken

Door boomgebreken zijn bomen vaak onveilig bijvoorbeeld door loshangende takken. Er zijn verschillende soorten gebreken. Bij de iep en de Hongaarse eik is er vaak sprake van het afbreken van bomen onderaan de stam.  Dit wordt ook wel uitgestelde verenigbaarheid genoemd. Een ander veelvoorkomend gebrek zijn plakoksels. Hierbij is de takaanhechting niet goed vergroeid met de stam. Dit komt bij veel boomsoorten voor met stijl opgaande takken.

Bladkorven zijn grote manden van gevlochten riet of draad. In Zaanstad gebruiken we korven van draad. We zetten bladkorven in om het opruimen van gevallen blad gemakkelijker te maken. In de stad staan ongeveer 300 korven verspreid. Hier kan bladafval van de straat en uit de tuinen van mensen worden verzameld.

Wanneer staan de korven er?

In de herfst zet de gemeente de bladkorven neer. Deze legen we wekelijks. We halen de korven rond half december, als de bomen niet meer uitvallen en geen blad meer geven, weer weg. 

Waar staan de korven?

De gemeente plaatst de korven niet overal, meestal komen ze weer op dezelfde plek als vorig jaar. We moeten rekening houden met verschillende zaken als we de bladkorven gaan plaatsen:

• straten met gemeentebomen waar overlast van bladeren wordt ervaren als bladeren in de voortuinen of stoep waaien
• een veilige plaats, bewoners moeten de bladkorf veilig kunnen gebruiken en de bladkorf moet veilig geleegd kunnen worden
• niet onder bomen of lantaarnpalen omdat de bladkorven dan niet geleegd kunnen worden

• niet op een grasveld of plantsoen vanwege eventuele beschadigingen

Help ons mee

Door bladafval wat in de straat ligt het verwijderen en in de bladkorf te gooien, helpen bewoners ook om de putten schoon te houden. Op deze manier kan het water beter weg en ontstaan er dus minder plassen. Door bladafval op te ruimen ontstaan er ook minder gladde plekken.

In de bladkorven mag alleen bladafval. Er mag dus geen snoeiafval in zoals takken, stronken of onkruid. Ook mag ander afval zoals restafval of plastic er niet in. De korven worden volgens een rooster geleegd. Als de korf eerder vol is, dan kun je hier melding van maken.

Wat gebeurt er met het blad?

Het opgehaalde blad gaan we vervolgens verwerken tot compost. Deze compost gebruiken we in het voorjaar weer voor de grasvelden. Zo maken we dus goed gebruik van al het blad wat bewoners in de bladkorven kunnen gooien.

Bladdepots

In verschillende wijken zijn tijdelijke bladdepots (stortplaatsen). Het gebruik van de bladdepots verkort de rijtijden van de veegmachine. Soms ligt er dan een aantal dagen een hoop blad in de wijk, dat kan tijdelijk wat overlast geven. In principe worden de depots regelmatig opgeruimd. De depots zullen, afhankelijk van het vallen van de bladeren, tot het einde van het jaar blijven staan. De bladdepots staan in:

•  Assendelft, Hornlaan
•  Koog aan de Zaan, Verzetstraat (keerlus)
•  Krommenie, Steunpunt Noord (Serooskerkestraat 76)
•  Zaandam, Houtveldweg ter hoogte van Westenwindpad (onder hoogspanningsmasten)
•  Zaandam, IJdoorn – Zuiderzee (parkeerplaats)
•  Zaandam, Dovenetelweg ter hoogte van nr. 116 (bij garageboxen)
•  Zaandam, Poelenburgstraat (ter hoogte van Clusiusstraat) 
•  Zaandijk,  Willem Dreeslaan 97
• Zaandijk, Wezelstraat 15 (parkeerplaats Sportcentrum)

Bladkorf aanvragen

Als u een bladkorf wil aanvragen, dan kunt u een Melding maken onder de categorie Groen en (speel-) voorzieningen.

Als een korf vrijkomt omdat de bomen in een wijk hun blad kwijt zijn, kunnen we een korf misschien verplaatsen.  Uw aanvraag komt dan op een lijst. Als er een bladkorf vrijkomt, dan hebben locaties op de wachtlijst voorrang.

Ieder jaar stelt de gemeente Zaanstad 10 gekapte bomen ter beschikking aan inwoners en niet- commerciële instellingen. Met het (stads)hout van deze bomen mag u alles maken. De enige voorwaarde is dat andere mensen er ook iets aan hebben en er gebruik van mogen maken.  Denk aan houten bankjes in de straat of bloembakken waar ook andere buurtbewoners van kunnen genieten.

De gemeente maakt dit mogelijk, om het hergebruik van Zaanse bomen en initiatieven van inwoners in hun wijk te stimuleren. De bomen worden niet speciaal voor dit doel gekapt. Het gaat om bomen die al gekapt moeten worden. 

Voorwaarden

Het stadshout wordt alleen gratis verstrekt als er aan de onderstaande voorwaarden wordt voldaan:

• Als de aanvrager een stichting, vereniging of particulier is en het hout gebruikt wordt voor niet-commerciële doeleinden (geen winstoogmerk).
• De  gemaakte artikelen van het stadshout mogen alleen (tegen kostprijs) verkocht worden als deze gemaakt zijn in het kader van een erkend leer/werktraject of een traject voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
• U maakt als particulier iets van waar ook anderen gebruik van kunnen maken, zoals een bankje voor in de straat, bloembakken, zandbak  of iets dergelijks.
• Het hout wordt niet als brandhout gebruikt.

Aanvragen

U kunt een aanvraag indienen via buitengewoon@zaanstad.nl

Geef in uw e-mail aan:

• Uw  naam, adres en telefoonnummer en indien van toepassing: de stichting/vereniging waarvoor u het hout aanvraagt.
• Wat u ermee wil doen (uw aanpak, wat u gaat maken en voor wie).

De gemeente bezorgt de bomen op de door u aangegeven locatie (binnen Zaanstad). De gemeente brengt u naderhand een bezoekje om te kijken wat u heeft gemaakt.