Praat met de Raad

Hoe kunt u als inwoner van gemeente Zaanstad invloed op de lokale politiek hebben?

Tijdens het Zaanstad Beraad, doorgaans op donderdagavond van 19.00 uur tot 23.00 uur, bent u van harte welkom. Zijn er zaken die u bij de raadsleden onder de aandacht wilt brengen? Voor inspraak op geagendeerde onderwerpen kunt u zich tot op de avond zelf melden. Voor de andere middelen is er een termijn voor het aanmelden, zodat de agendacommissie gelegenheid heeft uw aanvraag te bespreken. Ook voorafgaand aan de raadsvergadering kunt u inspreken op onderwerpen die niet eerder in een Zaanstad Beraad aan de orde zijn geweest. 

Aanmelden

U kunt zich aanmelden voor Inspraak door een mail te sturen aan: raadsgriffie@zaanstad.nl 

Als u wilt inspreken als inwoner tijdens Praat met de Raad kunt u een beetje gespannen zijn. Voor veel mensen is het geen dagelijks werk om voor een groep te spreken en helemaal niet tijdens een live-uitzending.

Inspreken tijdens het Zaanstad Beraad gebeurt in de raadzaal van het Stadhuis. U komt in een vreemde omgeving waar u de regels niet precies kent. U heeft slechts vijf minuten. Met deze tips kan uw betoog sterker overkomen:

Maak het persoonlijk

Niet privé, want de vergaderingen zijn openbaar en worden uitgezonden via internet. Dan wilt u niet al te veel details kwijt over uw woonsituatie, gezinssamenstelling of inkomen. Maar vertel wel een persoonlijk verhaal. Vertel waarom het onderwerp voor u van belang is, wat u raakt, wat uw kant van de zaak is. Geef een voorbeeld, illustreer een situatie. Het kan helpen als mensen zich kunnen verplaatsen in uw verhaal.

Bekijk meerdere kanten

Waar u op een bepaalde manier naar kijkt, daar kijken anderen misschien anders naar. Ook al bent u het daar niet mee eens, probeert u zich toch te verplaatsen in de ander. Schets de verschillende belangen, leg uit waar het botst of schuurt. Respect voor andere invalshoeken helpt ook respect te krijgen voor uw verhaal.

Vertel wat u concreet wilt

Geef aan wat u hoopt te bereiken met uw bijdrage aan de besluitvorming. Wanneer bent u tevreden aan het eind van dit agendapunt? Het helpt als u duidelijk bent over uw verwachtingen. U kunt raadsleden misschien overtuigen als u kan laten zien en voelen dat wat u voor ogen hebt, haalbaar is.

Gebruik beeld

Als uw onderwerp zich ervoor leent kan het helpen beeld te gebruiken. Veel mensen zijn visueel ingesteld. Probeer een situatie in één beeld te vangen, een beeld dat raadsleden niet gauw zullen vergeten. Beelden kunnen helpen verbinden als anderen zich erin herkennen.

Wees positief

U spreekt misschien in omdat u kritiek hebt, u vindt een plan misschien ondoordacht of zelfs beroerd. Kleed uw verhaal toch positief in. Probeer de raadsleden te verleiden u te willen helpen. Leg rustig uit hoe het volgens u wel moet.

Tot slot

Het is goed om te beseffen dat politieke kwesties van de gemeenteraad vaak een lange adem nodig hebben. Soms zijn er jarenlange procedures. Laat u niet afschrikken en hou er rekening mee dat u op meerdere momenten soms opnieuw aandacht moet vragen.

Als u het echt vervelend vindt om achter het spreekgestoelte te staan, vraag dan aan de griffie of u achter een tafel mag zitten. Bespreek vooraf de mogelijkheden, stel al uw vragen en schrijf op wat u wilt zeggen. De griffie is er voor u om advies te geven. Misschien zijn er ook andere middelen om uw boodschap aan de raadsleden over te brengen, zoals een rondetafelgesprek of een e-mail aan de raad of een partij van uw keuze. Veel succes!

Inspraak

Het onderdeel “Praat met de Raad – inspraak” begint doorgaans om 19.00 uur. Het programma kunt u op internet zien via het raadsinformatiesysteem. De inspraakreactie duurt maximaal 5 minuten. De tekst kan achteraf op verzoek aan de vergaderstukken worden toegevoegd.

Informatietafel

U of uw organisatie neemt materiaal mee dat u aan de raadsleden wilt laten zien, zoals folders of voorbeelden van een product of dienst. U kunt informeel in gesprek gaan met belangstellenden. De aanvraag moet u schriftelijk en 3 dagen voor het Zaanstad Beraad indienen bij de agendacommissie van de gemeenteraad.  

Zeepkist

1 minuut op de zeepkist kunt u inzetten om beknopt aandacht te vragen voor een onderwerp waar de gemeenteraad over gaat in hun volksvertegenwoordigende, kaderstellende en controlerende taak. Daarna kunnen raadsleden u vragen stellen en zich uitgebreider laten informeren. 

Rondetafelgesprek

De stoelen staan in een kring in een ruimte in het stadhuis en u kunt in gesprek gaan met de aanwezige raadsleden, collegeleden en belangstellenden over een onderwerp dat in Zaanstad speelt. Het verzoek moet u minimaal 72 uur voor aanvang indienen. In beginsel wordt hier 60 minuten voor gereserveerd.

Presentatie

Een presentatie, bijvoorbeeld met een schermvoorstelling, waarbij u vertelt over een onderwerp, voor zover dat voor de gemeenteraad van toepassing kan zijn. Uw schriftelijke aanvraag, binnen 3 dagen voor het Zaanstad Beraad, omvat een duidelijke omschrijving van het onderwerp en doel.

Rondvraag

Heeft u een vraag over een actueel onderwerp dat gaat over Zaanstad? Dan kunt u die stellen tijdens een bijeenkomst die hiervoor wordt georganiseerd. Het verzoek dient u schriftelijk in en wordt binnen 8 dagen behandeld. 

Burgerinitiatief

De regels voor een burgerinitiatief vindt u online in de Verordening burgerinitiatief Zaanstad.

Referendum

De regels voor een referendum vindt u online in de Verordening op het Referendum Zaanstad.

Stemmen bij verkiezingen

De gemeenteraad heeft een zittingsperiode van 4 jaar. Daarna volgen er op een woensdag verkiezingen, waarbij inwoners op een favoriete kandidaat kunnen stemmen. Op woensdag 18 maart 2026 zijn de volgende gemeenteraadsverkiezingen.